صحن جامع رضوی که در ضلع جنوبی ضریح واقع شده است، با مساحتی حدودا ۱۱۷٬۵۸۴ متر مربع، بزرگترین صحن حرم مطهر امام رضا (ع) محسوب می شود. (1) در ادامه این مطلب مشهد رو می خواهیم در مورد این بخش از حرم اطلاعات کامل و جامعی را در اختیارتان قرار دهیم.
مشخصات اصلی صحن جامع رضوی
همان طور که گفتیم، صحن جامع رضوی، بزرگترین صحن موجود در بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) است که هر ساله مراسم و آیین های زیادی در آن برگزار می شود. به همین دلیل هم سیستم صوتی این صحن را به گونه ای طراحی کرده اند که در صورت برگزاری مراسم، تمام زائران بتوانند به خوبی صدای خطیب را بشنوند. علاوه بر سیستم صوتی، سیستم روشنایی صحن جامع رضوی نیز بسیار حرفه ای است به طوری که درخشش نور لامپ های تعبیه شده بر روی سنگفرش های صحن، بازتاب بسیاری زیبایی ایجاد می کند.
سخنرانی های سالانه مقام معظم رهبری به مناسبت تحویل سال و برگزاری بزرگترین اجتماع عزاداران حسینی در ماه محرم و در پی آن برافراشته شدن پرچم های سرخ و سیاه و سبز در آسمان، از جمله مهترین رویدادهایی هستند که به صورت سالانه در این صحن برگزار می شوند.
زائران می توانند از طریق خیابان امام رضا (ع) و خیابان خسروی نو (شهید اندرزگو) وارد صحن جامع رضوی شوند. چند روردی فرعی نیز در این صحن وجود دارد که آن را به رواق امام خمینی، صحن قدس و بست شیخ بهایی متصل می کنند.
اگر از باب الجواد (ع) یا باب الرضا (ع) وارد حرم مطهر امام رضا (ع) شوید، قدم به بزرگترین صحن حرم رضوی یعنی صحن جامع خواهید گذاشت. در ورودی صحن، روی تابلوهای بزرگی اذن دخول درج شده است. این تابلوها به گونه نصب شده اند که در امتداد آن ها می توانید گنبد و گلدسته حرم را نظاره گر باشید.
بررسی این صحن از نظر سبک و ویژگی های معماری
در هر ضلع صحن جامع، سه ایوان و یک سر در بزرگ قرار دارد. ایوان ولی عصر در ضلع جنوبی، باب الکوثر در ضلع شرقی و باب الغدیر در ضلع غربی صحن قرار دارند. در دو طرف هر ایوان نیز دو گلدسته مرتفع طراحی شده است. البته ایوان و گلدسته های ضلعی که هم جهت با قبله است بزرگتر از سایر ایوان ها و گلدسته هاست. این گلدسته ها هر کدام 70 متر ارتفاع دارند. در حالی که ارتفاع سایر گلدسته ها 57 متر می باشد. این گلدسته ها از بتن مسلح ـ فلزی ساخته شده و با سنگ، کاشی، معرق کاشی و آجر معقلی تزیین شده اند.
سطح سر در شرقی صحن، 4682 متر مربع و سطح سر در غربی آن، 4373 متر مربع می باشد. عملیات اجرایی اسکلتکاری صحن در سال 1377 و همزمان با احداث زیرگذر حرم مطهر آغاز شد. برای پوشش سطح صحن نیز از ترکیبی از سنگ های الوان، گرانیت و خلج استفاده شده است. درست زیر صحن جامع، پارکینگ حرم قرار دارد که برای راه یافتن به آن، در کف صحن دو فضای ارتباطی به پارکینگ ها تعبیه شده است.
سردرهای شرقی و غربی صحن جامع رضوی نیز ارتفاعی 26 متری داشته و دارای پنج طبقه می باشند. زیربنای کلی سر در شرقی 23410 متر مربع و سطح آن حدود 4682 متر مربع است. در مقابل سر در غربی 21865 متر مربع زیر بنا داشته و 4373 متر مربع از سطح را اشغال کرده است. ورودی سر در شرقی صحن جامع باب الکوثر و ورودی سردر غربی باب الغدیر نامیده می شود. طول دهانه ایوان های تعبیه شده در این ورودی ها نیز 3.17 متر می باشد.